Elke danser krijgt er wel eens mee te maken: je stelt jezelf voor aan een onbekende, vertelt wat voor werk je doet en krijgt vervolgens een bak vooroordelen over je heen. Soms zijn deze onschuldig en zelfs grappig, zoals dat dansers allemaal het liefst spitzen dragen en elke danser dol is op So You Think You Can Dance, maar soms gaan de vooroordelen te ver. Variërend van verbaasde opmerkingen over je niet-graatmagere lichaam en je seksuele voorkeur, tot suggesties van een beperkte hersencapaciteit door je beroepskeuze. Ik maakte een overzicht van de ergste vooroordelen die ik ben tegengekomen in het dansvak. Lees en huiver…
Dansers zijn dom
Ik heb hier op mijn blog al eerder over gesproken; nog vaak word ik ermee geconfronteerd dat sommige mensen het idee hebben dat dansopleidingen pret-opleidingen zijn zonder diepgang en als je dus danser bent, je het intellect hebt van een nat plakje Cheddar-kaas. Anders was je toch wel dokter of advocaat geworden? Dans is toch een beetje bewegen op muziek? Daar hoef je toch geen boek voor open te slaan of iets moeilijks voor te leren? Dans is voor dat soort mensen vooral een lollige hobby, als je dat doet als beroep ben je kort gezegd dom. Ooit vertelde ik aan een man over mijn beroep en toen kreeg ik deze respons: “Oh dus er zit niet zoveel in dat koppie van je? Had je niet iets beters kunnen doen? Nou jammer hoor, maar wel leuk voor je, een beetje dansen de hele dag.” Uiteraard is dit compleet idioot en ongepast om naar je hoofd geslingerd te krijgen, maar toch zette het me aan het denken (best knap aangezien ik schijnbaar nauwelijks hersenen heb) over hoe totaal respectloos dit soort mensen zich gedragen tegenover kunstenaars. In de loop der jaren is er, mede door dansshows op tv, gelukkig wel meer bekend geworden over hoe zwaar dansen is en dus meer respect gekomen voor het fysieke aspect van de kunst. Toch denk ik dat er nog meer bekend zou moeten worden over de mentale en kunstzinnige aspecten ervan, zoals de visie van dansers, de geschiedenis van het vak, de filosofie van choreografen, het werkproces bij voorstellingen, didactische vaardigheden van dansdocenten, etc. Dan zouden mensen zien dat danser zijn niet onder doet voor advocaat of dokter zijn en dat we dus ab-so-luut niet dom zijn.
Dunne dansers zijn beterZoals je weet ben ik een groot voorstander van verschillende lichamen in de danswereld, dat las je misschien al eens in dit pleidooi. De tijd dat dansers per definitie het figuur in standje anorexia moeten hebben is voorbij. Zou je denken. Toch verbaas ik me er altijd over hoe negatief en kortzichtig zowel dansers als niet-dansers kunnen zijn over dansers met een maatje meer, of die een ‘gewoon’ gezond lichaam hebben. Je ziet het gebeuren bij audities en danslessen, en ook ik heb in het verleden opmerkingen gekregen over dat ik vast geen goede klassieke danser kan zijn “met die heupen”. Ook vertelde een danser me, die door hormonale schommelingen was aangekomen, dat ze de vraag kreeg hoe lang ze al was gestopt met dansen en dat het wel ‘zonde’ was. Dit terwijl ze volop trainde en keigoed was. Blijkbaar zit het idee er toch in bij sommigen dat als je niet dun bent, je blijkbaar niet hard genoeg traint, beperkte fysieke mogelijkheden hebt en/ of lui bent. En onderaan de streep een slechte danser bent, want anders was je wel dun toch? Wat een bullsh*t. Uiteraard snap ik dat dansers ook ‘mooi’ moeten zijn om naar te kijken met een bijhorende krachtige uitstraling, en snap ik dat een gezelschap geen mensen met morbide obesitas op het podium wil hebben. Maar niet iedereen is hetzelfde gebouwd en bredere heupen, dikkere benen of een grotere buste zeggen werkelijk niets over het trainingsregime, het talent of de fysieke mogelijkheden van een danser. Ook daar mag meer bewustzijn voor komen, waar vooral dansgezelschappen, opleidingen en dansshows op tv een grote rol in kunnen spelen. Don’t judge a book by it’s cover.
Dansers dansen graag op commando
Zoals je op de Dance Talk Facebook pagina kon lezen had ik laatst, voor de zoveelste keer, een interessante conversatie met een niet-danser. Na verteld te hebben wat ik deed, wees deze persoon naar de grond en zei: “Doe eens voor dan!”. Bloedserieus, wachtend met de armen over elkaar. Ik zei zoals altijd direct “Nee”, want: 1. ik ben geen hond die kunstjes op commando doet, 2. als ik een ingewikkelde moderne frase laat zien wordt een leek daar niet wijzer van, en 3. zie punt 1. En laten we zeggen dat er daarbij ook een boel scheldwoorden door dat schijnbaar beperkte hersenpannetje van mij gingen. Ook merk ik dat juist dat soort mensen in reactie op mijn weigering dan vervolgens zelf een beetje op de tenen gaan lopen, een soort arm-wave doen of een gek rondje draaien als zijnde een pirouette. Maar uiteraard wel op een grappige manier, want blijkbaar hoef je dans niet echt serieus te nemen. Ik voel de plaatsvervangende schaamte dan keihard. Misschien heeft het hele idee dat dansers de hele tijd zin of de mogelijkheid hebben om hun kunsten spontaan te vertonen, te maken met het feit dat dans op TV (vooral in videoclips of shows uit de VS), zo over the top kan zijn. Het komt dan over alsof elke danser last heeft van het ‘Haantje de voorste’- syndroom, midden in de nacht uit bed kan springen om te dansen op straat (in de regen), geen gêne kent en dus vast ook spontaan te porren is voor een paar moves op aanvraag. Nogmaals: NEE. Niet alleen doordat het een ongepaste vraag is, maar ook doordat het fysiek een slecht plan is. Toen ik laatst een presentatie van choreograaf Joeri Dubbe bijwoonde en iemand in het publiek vroeg of hij ook even iets voor wilde doen, gaf hij (vast van binnen afstervend) een educatief antwoord door te zeggen dat hij niet opgewarmd of voorbereid was en dat dat essentieel is voor dansers, hij bovendien niet de juiste kleren aan had en dat het niet de tijd of de plek was voor hem om te performen. Vooral aangezien net een van zijn dansers een prachtige solo had laten zien. BOOM. En zo is het.
Blanke mensen doen ballet, getinte mensen doen urban
Alle mannelijke dansers zijn gay
Rond de Gay Pride Week van afgelopen zomer schreef ik het artikel Dance Talk hartje homo’s, over het feit dat het zo fantastisch is dat het helemaal niet uitmaakt wat je seksuele voorkeur is in de danswereld. Vooral als je homoseksueel of lesbisch bent; niemand kijkt er raar van op. Echter kunnen heteroseksuele, mannelijke dansers door deze bekende homotolerantie nog vaak rekenen op verbaasde reacties en ongeloof. “Alle mannelijke dansers zijn toch homo?”. Nee. Absoluut niet. Een hardnekkig vooroordeel wat al decennia heerst onder niet-dansers. Zonde eigenlijk he. Want homofobe ouders met zonen die graag willen dansen worden hierdoor een kans ontnomen, en nog vaak hoor ik vaders zeggen dat hun zoon “absoluut niet op ballet mag omdat dat voor meisjes en homo’s is.” Door deze mentaliteit ben ik des te blijer als ouders hun zoon wél naar dansles brengen en hiermee een krachtig signaal naar de buitenwereld afgeven. Dans is voor iedereen (afgezaagd maar waar) en zegt niets over op wie je verliefd wordt.
Dans is geen echt werk
Tot slot nog het punt waar ik op Dance Talk al regelmatig over gesproken heb: in de ‘gewone’ mensenwereld denken vele mensen dat dans geen werk is, geen echt vak is en zoals eerder gezegd vooral een hobby is voor de lol. Ik krijg al jaren met regelmaat de vraag wat mijn ‘echte’ baan is of wanneer ik ‘echt’ ga beginnen met werken naast het danslessen geven. “Ja je bent nu bijna 30, is het niet tijd om iets nuttigers te gaan doen?”. Zelfs van ouders wiens kinderen ik danslessen geef, krijg ik te maken met dit vooroordeel; “ja maar wat doe je dan om je geld te verdienen?”, en dat dan vragen als ik hun kind net een uur lang moderne techniek heb aangeleerd. Thanks. Enerzijds kun je bij dit punt denken dat mensen snappen dat er weinig brood in te verdienen valt en dat de werkomstandigheden zo ongunstig zijn dat je het maar beter niet kunt doen, wat deels waar is, maar anderzijds is dit wederom totaal respectloos en onwetend over wat het vak inhoudt. Dans is echt werk. Punt.
Dank voor het lezen van dit overzicht. Herken jij deze vooroordelen? Deel je ervaring en mening in de comments hieronder of op de Dance Talk Facebook pagina. Heb jij nog suggesties voor een nieuwe editie van de rubriek Dansers Dilemma? Laat het me weten!
Op de hoogte blijven van alles rondom mij en Dance Talk? Hier kun je me vinden:
X Twitter: @Dancetalk_Blog
X Facebook: Dancetalk
X Instagram: Dancetalk_nl
